Sipas shefit të ri të NATO-s, Mark Rutte, gjendja e sigurisë në rajonin e Ballkanit Perëndimorë është e brishtë, duke përmendur në veçanti atë në Kosovë dhe në Bosnje e Hercegovinë.
“Situata në Ballkanin Perëndimor mbetet shqetësuese me kërcënimet për ndarje në Bosnje e Hercegovinë, situatën e brishtë të sigurisë në Kosovë dhe përparimin e vogël në dialogun e lehtësuar nga BE mes Beogradit dhe Prishtinës“, tha Mark Rutte në prag të takimit të Ministrave të Mbrojtjes të vendeve anëtare të NATO-s.
Lidhur me këtë paralajmërim të shefit të NATO-s, eksperti i sigurisë, Drizan Shala thotë për “Bota sot”, se pushtimi i Putinit në Ukrainë ka ngritur rrezikun për qeveritë e Ballkanit.
ImageDrizan ShalaFOTO GALERI
“Antagonizmi gjeopolitik mbi rajonin është rritur për dekada në vazhdën e shpërbërjes së Jugosllavisë në vitet 1990 dhe luftërave që pasuan. Ndërsa marrëdhëniet tashmë të tensionuara midis Rusisë dhe Perëndimit janë përkeqësuar më tej për shkak të luftës në Ukrainë, tensionet janë rritur gjithashtu në Ballkan. Pushtimi i Putinit ka ngritur rrezikun për qeveritë e Ballkanit. Situata e Serbisë është ndoshta më e pasigurta, pasi presidenti Aleksandar Vuçiç peshon përpjekjet e BE-së për të izoluar Moskën kundër lidhjeve të gjata të vendit të tij me Rusinë, veçanërisht mbështetjen e saj në energjinë ruse dhe mbështetjen diplomatike për pozicionin e saj ndaj Kosovës. Deri më tani ai ka ecur në një litar të ngushtë, duke zemëruar Moskën dhe shumë nga mbështetësit e tij duke iu bashkuar rezolutës së OKB-së që dënon pushtimin e Ukrainës dhe duke refuzuar të njohë aneksimet e Rusisë”, thotë Shala për “Bota sot”.
Sipas tij, Moska po tenton në çdo mënyrë ta ruajë ndikimin e saj në Ballkan përmes Serbisë.
“Në të njëjtën kohë, ai ka irrituar liderët e BE-së duke refuzuar t’i bashkohet regjimit të sanksioneve të bllokut. Ndërsa BE-ja ka bërë presion për ndalime gjithëpërfshirëse të energjisë ruse, Vuçiq në vend të kësaj bëri një marrëveshje trevjeçare për furnizimin me gaz me Rusinë. Përpjekjet për t’i futur kombet e Ballkanit në institucionet perëndimore kanë tërhequr vazhdimisht reagime nga Rusia dhe grupet vendase nacionaliste dhe separatiste që ajo mbështet. Me spektrin e konfliktit të pazgjidhur në Bosnje dhe Hercegovinë dhe midis Serbisë dhe Kosovës, ndërsa edhe analistët perëndimorë thonë se Moska po kërkon të përdorë paqëndrueshmërinë e vazhdueshme për të ruajtur ndikimin e saj dhe për të dobësuar BE-në dhe NATO-n”, shprehet Shala.
Më tej, Shala tregon edhe mënyrat se Rusia po kontrollon gjithçka në shtetin serb.
“Dhe për këtë Nato ka ri-vlersuar që qasja e Rusisë përqendrohet në gjetjen e mjeteve me kosto të ulët ose asimetrike për të ngadalësuar integrimin e Ballkanit në institucionet perëndimore duke thelluar lidhjet me Serbinë dhe grupet serbe në të gjithë rajonin. Moska kërkon të shfrytëzojë ndarjet rajonale dhe të përforcojë tensionet ndërmjet komuniteteve etnike dhe fetare. Për më tepër, qeveria ruse mobilizon firmat e kontrolluara nga shteti, duke përfshirë gjigantin e energjisë Gazprom dhe bankën shtetërore Sberbank, për të bërë investime në të gjithë rajonin që ajo llogarit se do të rrisë ndikimin e saj politik. Moska është dëshmuar gjithashtu e aftë në mjegullimin e kufijve midis veprimeve shtetërore zyrtare dhe jozyrtare, shpesh duke e kanalizuar mbështetjen e saj përmes përfaqësuesve. Ai kultivon ndikim përmes një sërë rrugësh joqeveritare, si mbështetja për klubet, shkollat, ekipet sportive, qendrat fetare, mediat dhe grupet e veteranëve. Ngritja e kësaj fuqie të butë i jep Rusisë levë me një pjesë të gjerë të shoqërisë, ndërkohë që i ofron Kremlinit mohim”, shton Shala.
Për fund, Shala thotë se pavarësisht tentimit rus, NATO do ta mbajë nën kontroll rajonin e Ballkanit Perëndimor.