Në Kosovë, largimi i qytetarëve drejt Evropës është bërë prej kohësh një fenomen masiv. Por kur ky trend përfshin edhe ata që kujdesen për shëndetin e popullit, mjekët, infermierët dhe profesionistët e tjerë shëndetësorë, atëherë rreziku nuk është vetëm shoqëror, por edhe ekzistencial për sistemin shëndetësor të vendit.
Vetëm gjatë vitit 2023, sipas të dhënave të Odës së Mjekëve të Kosovës, 167 mjekë kanë marrë certifikatën etike-profesionale me qëllim punësimi jashtë vendit. Në gjashtëmujorin e parë të vitit 2024, mbi 60 mjekë tashmë janë larguar, ndërsa deri më shtator janë regjistruar 111 kërkesa të reja. Këto shifra janë vetëm maja e ajsbergut, sepse pas tyre fshihen edhe dhjetëra infermierë dhe teknikë që çdo vit kërkojnë rrugën drejt Gjermanisë, Zvicrës e shteteve të tjera të BE-së.
Megjithatë, në praktikë, të dhënat flasin ndryshe: çdo muaj Kosova humb disa prej kuadrove të saj më të kualifikuara.
Arsyet e ikjes së mantelbardhëve janë të shumta, por që kryesisht lidhen me çështjet financiare, deri tek kushtet e punës. Paga e një mjeku specialist në Gjermani është disa herë më e madhe se ajo e kolegut të tij në Kosovë. Një mjek në Gjermani arrin të fitojë mesatarisht mbi 6.000 euro në muaj, ndërsa në Kosovë një mjek specialist merr rreth 1.200 euro, duke treguar një dallim shumë të madh në vlerësimin financiar të profesionit.
Kushtet e punës janë një tjetër arsye: ka mungesë pajisjesh, sallat e operacionit janë larg të qenit moderne dhe edhe stafi mbështetës shpesh herë mungon. Në spitalet kryesore të vendit, kryesisht në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, një infermiere kujdeset për 16-20 pacientë gjatë një dite dhe kjo është përtej normales.
Një tjetër arsye e largimit, apo ajo që konsiderohet eksodi i bardhë, është edhe mungesa e perspektivës. Specializimet shpesh herë merren mbi bazë të nevojës së përcaktuar nga shteti dhe jo dëshirave të mjekëve të rinj, andaj mungesa e këtyre mundësive për specializime të avancuara, kërkime shkencore dhe ngritje profesionale, po i shtyn mantelbardhët drejt migrimit.
Kosova rrezikon të mbetet pa shtyllën e saj kryesore të shëndetësisë
