shkruan: Beqir Sina/INA
Më 25 tetor 2025, Qendra Kulturore “Nënë Tereza”, pranë Kishës Katolike “Zoja e Shkodrës” në Hartsdale, Nju Jork, organizoi Festivalin e 33-të Shqiptar në Pallatin e Kulturës “The Performing Arts Center”, Purchase College.
Kjo ngjarje, e njohur si festivali më i madh kulturor shqiptar në Shtetet e Bashkuara, mblodhi rreth 1,500 spektatorë dhe mbi 350 artistë, për të kremtuar këngën, vallen dhe identitetin shqiptar në diasporë.
Që nga viti 1992, kur u themelua nga Dom Rrok Mirdita dhe Tonin Mirakaj, ky festival ka qenë një urë e fuqishme për ruajtjen e gjuhës dhe traditës shqiptare në Amerikë.
Ngjyra, ritëm dhe emocione shqiptare në skenë
Në skenën e dekoruar me motive kombëtare, performuan grupe nga SHBA, Kanadaja, Shqipëria, Kosova, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut.
Pjesëmarrja e mbi 100 fëmijëve të lindur në Amerikë u cilësua si momenti më emocionues, teksa ata vallëzuan dhe kënduan shqip me pasion të jashtëzakonshëm.
Këngë si “Besa-besë”, “Po qan çika e Dukagjinit” dhe “Oj Kosov’ e kuqe”, si dhe performancat e grupeve “Rozafati”, “Rugova”, “Lab-Boston”, e ansamblit të Universitetit Montclair, sollën një mozaik të gjallë të kulturës shqiptare nga të gjitha trevat.
Moderatorët Alberie Hadergjonaj dhe Albert Popaj i dhanë mbrëmjes ritëm dhe elegancë, ndërsa publiku shpërtheu në duartrokitje gjatë çdo performance.
Fjalimi i Dom Pjetër Popajt dhe mesazhi i bashkimit
Festivali u hap me fjalën përshëndetëse të Dom Pjetër Popajt, famullitar i Kishës “Zoja e Shkodrës”, i cili theksoi rëndësinë e ruajtjes së trashëgimisë kulturore shqiptare në diasporë.
“Viti pas viti mblidhemi për të promovuar gjuhën, këngën dhe vallen tonë, si dëshmi e dashurisë për origjinën shqiptare. Le ta mbajmë gjallë këtë trashëgimi dhe ta përcjellim brez pas brezi,” – tha ai.
Një festival që bashkon brezat
Drejtori artistik Agim Kola u shpreh se festivali mbetet një “mision për identitetin shqiptar” në SHBA.
“Kur fëmijët tanë shohin muzikën e vallet shqiptare në një skenë profesionale në Nju Jork, ata ndihen krenarë për origjinën e tyre. Kjo krenari është ura që i lidh me gjuhën dhe kulturën tonë,” – tha Kola.
Edhe Raif Hyseni, udhëheqës i Ansamblit Shqiptaro-Ballkanik, theksoi se ky aktivitet “forcon lidhjen me rrënjët dhe krijon kujtesë të përbashkët shqiptare në diasporë”.
Organizim profesional dhe përkushtim komunitar
Falë përkushtimit të Dr. Elizabeta Peraj, Dom Pjetër Popajt, dhe vullnetarëve të Qendrës “Nënë Tereza”, mbrëmja u zhvillua me profesionalizëm dhe pjesëmarrje të gjerë.
Gazetari Denion Ndrenika e vlerësoi festivalin si “organizimin më mbresëlënës të komunitetit shqiptar në SHBA”.
Festivali i 33-të Shqiptar dëshmoi edhe njëherë se shpirti shqiptar jeton fuqishëm në Amerikë, duke bashkuar brezat përmes këngës, vallës dhe krenarisë kombëtare. Videoja e plotë e festivalit do të transmetohet në Televizionin “Kultura Shqiptare”, në kanalin 26 të TVALB.(INA)