Grubi: E drejta e arsimit në gjuhën amtare është e drejtë kushtetuese dhe është i paprapranushëm cënimi i saj

Picture of INA
INA

15/11/2023

Zëvendës kryetari i parë i Qeverisë dhe ministër për Sistem Politik dhe Marrëdhënie Ndërmjet Bashkësive, z. Artan Grubi bashkë me Shefin e Misionit të OSBE-së ambasadorin Kilian Wahl, prezantuan hulumtimin “Analiza e gjendjes me arsimin e gjuhëve të bashkësive më të vogla”.

Grubi deklaroi se pengesat e avansimit të gjuhëve në Maqedoninë e Veriut tashmë janë tejkaluar dhe shoqëria multietnike në shtet është e hapur për bashkëpunim dhe pranim të të gjitha Bashkësive, ndërkohë që Shefi i Misionit të OSBE-së ambasadori Kilian Wahl tha se: Këto rekomandime nuk janë thjesht sugjerime, ato janë hapa veprues. Pra, le t’i transformojmë ato në veprime të prekshme”.

Në vazhdim fjalimi i plotë:

Është kënaqësi e veçantë të jem sot në mesin tuaj, në prezantimin publik të rezultateve të një hulumtimi jashtëzakonisht të rëndësishëm mbi gjendjen e arsimit në gjuhën e bashkësive më të vogla etnike në vendin tonë.

Nevoja për implementimin e një qasje të këtillë analitike buroi nga vullneti i mirë për të identifikuar sfidat dhe peripecitë reale në sferën e arsimit në gjuhën e bashkësive etnike, që më pas bashkërisht të punojmë drejt korrigjimeve të nevojshme që do të mundësojnë përmirësim të vazhdueshëm të gjendjes faktike.

Ashtu siç nuk mund të ndërtohet një shtëpi pa plan, edhe një strategji e mirëfilltë veprimi në shërbim të të drejtave të njeriut pa një hulumtim cilësor që targeton nevojat nuk mund të përpilohet dhe të zbatohet. Këto dokumente si ky i sotmi nuk duhet perceptuar vetëm si konstatime teorike, por si busullë objektive orientuese që e ardhmja të sjellë rezultate akoma më pozitive.

Shfrytëzoj rastin të falënderoj Misionin e OSBE-së dhe Drejtorinë për zhvillimin dhe avancimin e arsimit në gjuhët e pjesëtarëve të bashkësive që bënë të mundur realizimin dhe publikimin e këtij hulumtimi, rekomandimet e të cilit mbeten obligim i padiskutueshëm i Qeverisë, Ministrisë për Sistem Politik dhe Marrëdhënie Ndërmjet Bashkësive, Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës, njësive të vetëqeverisjes lokale dhe institucioneve shkollore.

Mbi përcaktimet tona për një shoqëri të barabartë për të gjithë mbetemi gardianë të përbetuar të së drejtës themelore të njeriut për shkollim në gjuhën amtare dhe avancimit të mëtejshëm të mësimdhënies në gjuhën e bashkësive etnike.

Themelet e këtyre të drejtave i kemi vendosur me frymën e Marrëveshjes së Ohrit që transformoi realitetin e dikurshëm dhe diskursin joracional që mbizotëronte ndaj pasurisë gjuhësore në vendin tonë, si në përditshmëri ashtu edhe në legjislacion.

Mbi këtë bazament të shëndoshë, ja ku jemi sot, më koshientë, me mendje të hapur dhe me horizont më të çiltër ndaj vlerave identitare të njëri – tjetrit.

Kemi akoma punë për të mbrojtur dhe avancuar frymën e kohezionit social dhe respektit ndaj veçorive identitare të njëri – tjetrit. Shkollat janë vatrat që edukojnë brezin e ri në frymën e respektit ndaj dallimeve gjuhësore e kulturore, vende nga ku paragjykimet dhe stereotipet duhen çrrënjosur njëherë e përgjithmonë.

Ky hulumtim i shërben mbi të gjitha këtij qëllimi madhor, ruajtjes së vitalitetit shoqëror nga sëmundja e diskriminimit dhe anashkalimit përmes promovimit të gjuhës amtare si element bazë i identitetit të një kombi.

Ju siguroj se të gjitha rekomandimet e nxjerra nga ky hulumtim do të jenë bazë e shëndoshë veprimi për progres që do të angazhohemi të evidentohet në hulumtimet që do të pasojnë.

TË FUNDIT
2 orë
Stojanovski: Ka krim epik në energjetikë! Do të habiteni nga shumat e shpenzuara
2 orë
Ligjit për përfaqësim të drejtë dhe adekuat, Taravari: S’mund të marrim mendim negativ nga Komisioni i Venecias, është përpunuar nga ekspertët ndërkombëtar
2 orë
Analizë, shifrat e përfaqësimit ‘pa’ dhe ‘me’ Balancerin
3 orë
Qeveria përgatit letër për BE-në, opozita do të jep mbështetje për ndryshimet kushtetuese me efekt të vonuar
4 orë
VMRO-DPMNE: BDI luan viktimën para qytetarëve, është pajtuar për heqjen e “balancuesit”

ME TE LEXUARA

3 orë
Qeveria përgatit letër për BE-në, opozita do të jep mbështetje për ndryshimet kushtetuese me efekt të vonuar
1 ditë
Moti sot në Maqedoninë e Veriut
2 orë
Analizë, shifrat e përfaqësimit ‘pa’ dhe ‘me’ Balancerin
1 ditë
Fetai: Punësime do ketë edhe në këtë periudhë sipas parimit kushtetues të përfaqësimit të drejtë dhe adekuat
2 orë
Ligjit për përfaqësim të drejtë dhe adekuat, Taravari: S’mund të marrim mendim negativ nga Komisioni i Venecias, është përpunuar nga ekspertët ndërkombëtar
1 ditë
BDI po shqyrton protestat, Bekteshi: Shfuqizimi i “balancuesit” mund të shkaktojë tensione
2 orë
Stojanovski: Ka krim epik në energjetikë! Do të habiteni nga shumat e shpenzuara

LEXO MË SHUMË

ora-rryma-evn-struja

Stojanovski: Ka krim epik në energjetikë! Do të habiteni nga shumat e shpenzuara

arben taravari

Ligjit për përfaqësim të drejtë dhe adekuat, Taravari: S’mund të marrim mendim negativ nga Komisioni i Venecias, është përpunuar nga ekspertët ndërkombëtar

administrata-600x360-1

Analizë, shifrat e përfaqësimit ‘pa’ dhe ‘me’ Balancerin

EU mK maqedonia-BE-flamuri

Qeveria përgatit letër për BE-në, opozita do të jep mbështetje për ndryshimet kushtetuese me efekt të vonuar

vmro

VMRO-DPMNE: BDI luan viktimën para qytetarëve, është pajtuar për heqjen e “balancuesit”

gjyqi per vanja dhe pance palevski palco

Vazhdon sot gjykimi për vrasjen e Vanjës dhe Pançes

Orhan Murtezani qeveri

Mickoski, Mucunski, Murtezani dhe Toshkovski në samitin e Procesit të Berlinit

gorde

Siljanovska: S’do të lejojmë përplasje luftarake në tokën tonë! Ushtarët tanë mund të qëndrojnë krah për krah me kolegët e armatave më të fuqishme

ndotja pollog

Prezantim i rezultateve nga ndotja e ajrit në komunat – Kumanovë, Gostivar, Strumicë, Kavadar dhe Strugë

INFO

NA NDIQ