Masa qeveritare për të kufizuar marzhet e fitimit bruto për produktet bazë, e cila ishte në fuqi që nga 20 shkurti, përfundoi zyrtarisht në fillim të majit. Me këtë, tregtarët me pakicë kanë përsëri lirinë për të vendosur çmimet për më shumë se 1000 produkte ushqimore dhe joushqimore, duke përfshirë qumështin, bukën, vezët, miellin, kosin dhe vajin e gatimit.
Nga Ministria e Ekonomisë njoftuan se do të vijojnë kontrollet në terren nga Inspektorati i Tregut për të monitoruar nëse do të ketë rritje të mëdha të çmimeve.
Me fjalë tjera, fundi i muajit maj pritet të japë përgjigje për rritjet eventuale joreale të çmimeve të produkteve pas skadimit të masës për kufizime të shkallëzuara të marzhit. Andaj, raporti i Inspektoratit Shtetëror të Tregut për kontrollet e rregullta dhe të jashtëzakonshme do të përcaktojë nëse Qeveria do të marrë masa të ashpra ndaj shitësve me pakicë dhe do t’i sanksionojë në rast të konstatimit të shkeljeve potenciale të konstatuara.
Nga Ministria e Ekonomisë potencojnë se Inspektorati i Tregut po kontrollon prodhuesit, dhe deri në fund të muajit do të ketë kontrolle edhe te zinxhirët e shitjes me pakicë, importuesit dhe distributorët, dhe do të kontrollojnë se cilat shpenzime janë raportuar që ndikojnë në formimin e çmimit, si dhe çmimin e produkteve nga hyrja në Maqedoni deri te rafti në një treg ose tezgë në një treg.
Ministri i Ekonomisë, Besar Durmishi njoftoi masa më të rrepta nëse shitësit me pakicë i rrisin çmimet në mënyrë drastike. Ai tha se Inspektorati i Tregut do të kryejë kontrolle të jashtëzakonshme dhe të rregullta deri në fund të këtij muaji, pas së cilës do të paraqesë një raport në Qeveri dhe Ministrinë e Ekonomisë, dhe nëse përcaktohet sjellje e pa lejuar dhe rritje enorme e çmimeve, do të pasojnë masa rigoroze. Durmishi, tha se e konsideron një rritje çmimesh prej 15 deri në 20 për qind si një rritje drastike dhe se kjo do të ishte një sinjal për të aktivizuar masat, pa specifikuar se cilat janë ato. “Mund ta zgjerojmë listën e produkteve që do të mbulohen nga kufizimet e marzhit, pra atë që kishim tani si masë – mund të përfshijmë më shumë produkte, mund ta rrisim përqindjen e marzhit, të shohim se cilat janë mundësitë për një masë më rigoroze. Po e them këtë për t’i informuar tregtarët, prodhuesit dhe shpërndarësit që të mos sillen në mënyrë devijuese, dhe të mos rrisin çmimet pa justifikim ekonomik. Nëse ka rritje, do të ketë masa më rigoroze,andaj po kryhen kontrolle”, tha ministri Durmishi.
Sipas tij, falë masave të marra që nga fillimi i vitit, duke përfshirë kufizimin e marzheve për produktet ushqimore dhe higjienike, ekonomia është më e qëndrueshme dhe nuk ka rritje të madhe të çmimeve. “Çmimet e ushqimeve janë pothuajse të pandryshuara, vetëm 0.3 për qind në një vit. Nëse krahasojmë marsin me prillin e vitit 2024, kemi deflacion. Kjo tregon se ekonomia është e qëndrueshme, qytetarët nuk po përballen me një rritje të madhe të çmimeve të ushqimeve”, theksoi Durmishi.
Kryeministri Hristijan Miçkoski tha se nëse përcaktohet një rritje drastike e çmimeve të ushqimeve në fund të këtij muaji, do të zbatohen masa që do të zgjasin deri në fund të vitit.
Mickoski tha se për momentin nuk ka rritje drastike të çmimit të produkteve, por shtoi se nuk do të tolerohen truke në të cilat, siç tha ai, “do të nxirren para përmes personave juridikë të autorizuar nën maskën e shërbimeve të marketingut dhe PR, dhe kështu praktikisht do të paguhet marzhi i tregjeve të caktuara”.
Ai i paralajmëroi tregtarët të mos përdorin truke për të anashkaluar Ligjin për Ndalimin e Praktikave të Padrejta Tregtare. Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës ka hapur procedura kundërvajtëse kundër katër rrjeteve të mëdha të supermarketeve, si dhe kundër njërës prej dhomave më të mëdha të tregtisë në vend – Bashkimit të Dhomave të Tregtisë. Komisioni pretendon se në këtë mënyrë kompanitë e zëvendësuan situatën e konkurrencës së pakufizuar në treg me një situatë bashkëpunimi praktik midis ndërmarrjeve që synonte shtrembërimin e konkurrencës përmes sjelljes së përbashkët ndaj furnizuesve. Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës njoftoi se çështja që përfshinë shoqatën e kartelit të katër rrjeteve të supermarketeve dhe Bashkimit të Dhomave të Tregtisë është drejt përfundimit. Vendimi përfundimtar pritet javën e ardhshme me një gjobë që mund të arrijë me miliona euro. Kur bëhet fjalë për rrjetet e supermarketeve, deri në fund të këtij muaji ata do të marrin një njoftim përfundimtar në të cilin mund të paraqesin fakte që nuk janë përdorur në procedurë deri më tani, dhe më pas do të pasojë një vendim përfundimtar. “Ata kanë të drejtë të paraqesin fakte që nuk janë paraqitur në procedurën deri më tani brenda 8 ditëve nga njoftimi përfundimtar. Pastaj, përgatitet vendimi përfundimtar, i cili do të përcaktojë gjobën, e cila mund të arrijë deri në 10 për qind të xhiros totale vjetore. Personat juridikë kishin të drejtë të ankohen në Gjykatën Administrative”, tha Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës. (koha.mk)
