Ministri i Mbrojtjes i Bosnjës dhe Hercegovinës, Zukan Helez, i bëri thirrje zyrës së prokurorit shtetëror të vendit të tij që të përshpejtojë hetimin dhe të hedhë dritë mbi ekzistencën e kampeve të stërvitjes paraushtarake të ngritura në territorin e Bosnjës dhe Hercegovinës nga persona të lidhur me Rusinë.
Kjo thirrje, siç citohet sot nga gazeta me seli në Sarajevë, Oslobodjenje, u bë bazuar në faktet që dolën në hetime të ngjashme të kryera nga autoritetet në Moldavi, një vend që u përball me një kërcënim të drejtpërdrejtë për incidente të dhunshme gjatë fushatës së fundit zgjedhore presidenciale, përkatësisht në prag të një referendumi në të cilin qytetarët e vendit do të konfirmonin angazhimin e tyre për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian.
Gjyqi kundër shtetasit moldav Vladimir Harcevnikov është duke vazhduar para gjykatës në Kishinau, i cili përshkroi se si erdhi në BeH nëpërmjet Serbisë, ku mori pjesë në stërvitje taktike, nga montimi, kalibrimi dhe programimi i dronëve deri te prodhimi i koktejleve Molotov.
“Disa djem më mirëpritën në Serbi”
Harcevnikov, i cili më parë ishte dënuar për vrasje, u arrestua në kufirin rumuno-moldavian me Maxim Rosca, Alion Gotca dhe Ludmila Costenco më 11 tetor 2024. Ata, përveç Rosca-s, tani akuzohen bashkërisht për përgatitjen e destabilizimit të shtetit. Ai më parë kishte shkuar në Bosnje dhe Hercegovinë për trajnim me nxitjen e një farë Vladimir Firsov.
“Disa djem më takuan në Serbi. Më çuan në stacionin e autobusëve dhe më hipën në një autobus për në Bosnje dhe Hercegovinë. Disa djem më takuan atje dhe më vendosën në ndonjë hotel, nuk e di, në një shtëpi, ku kalova një natë.”
“Prej andej shkuam në vendbanimin me tendë”, tha ai gjatë gjyqit, duke shpjeguar se në vendndodhjen përfundimtare ai iu nënshtrua trajnimit nën mbikëqyrjen e një instruktori rus të cilin e përshkroi si Viktor.
“Duhet të përcaktojmë se kush i priti këta njerëz”
Maxim Rosca, i cili ishte shoferi, dëshmoi në gjykatë për kampin “në afërsi të Banja Lukës” ku pa 12 persona. Ai pretendon se ata ishin trajnuar për të qenë të gatshëm të reagonin në një moment kritik “nëse nuk duan që të ndodhë një luftë në Moldavi, si dhe në Ukrainë”.
Për trajnimin 10-ditor u paguan deri në 500 dollarë, të cilin autoritetet në Moldavi e shohin si shfrytëzim të gjendjes së vështirë financiare të qytetarëve të tyre. Zyra e Prokurorit të BeH konfirmoi për portalin Detektor se ata kërkuan informacion në dispozicion në lidhje me kampet ruse të trajnimit në BeH nga kolegët e tyre në Moldavi dhe ende po presin një përgjigje.
Ministri Helez tani thotë se hetimi duhet të përfundojë. “Duhet të përcaktojmë se kush i priti këta njerëz që u trajnuan në vendin tonë. Dikush duhej t’u siguronte atyre infrastrukturën dhe ndihmën e nevojshme. Askush nuk mund të vijë këtu nga një vend tjetër dhe të hapë kampe të tilla vetë, pa ndihmën e disa njerëzve të rëndësishëm vendas”, tha Helez.
Ministri: Je i ekspozuar ndaj sulmeve të ndryshme kur gjëra të tilla bëhen publike
Në shkurt të këtij viti, Bosnja dhe Hercegovina ekstradoi në Poloni shtetasin rus Aleksandr Bezrukovny, i cili ishte arrestuar më parë me urdhër arresti ndërkombëtar. Polonia dyshon se ai është përgjegjës për koordinimin e sulmeve kundër Polonisë, Shteteve të Bashkuara, Gjermanisë dhe aleatëve të tjerë perëndimorë.
Helez paralajmëroi për ekzistencën e kampeve nën kontrollin rus dhe në territorin e Republikës Srpska që në vitin 2023, dhe ambasada ruse në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe Banja Luka pretendoi se këto ishin trillime. Tani ai thotë se hetimet e kryera nga Moldavia konfirmojnë se ai kishte të drejtë kur paralajmëroi për rrezikun e kampeve ruse.
“Ato kampe u regjistruan dhe, për fat të keq, u zbuluan nga shërbimet e shteteve të tjera, përpara organeve tona shtetërore që janë përgjegjëse për hetime të tilla. Gjithashtu, duhet të them se duhet të shqetësohemi kur agjencitë tona ngadalësohen në përfshirjen e tyre, dhe së dyti, kur diçka e tillë i del në publik, atëherë ju ekspozoheni ndaj llojeve të ndryshme të sulmeve”, tha Helez.